Waarom zou je als huisarts doorverwijzen naar Keer Diabetes2 Om?

Loesje weet het al en schreef ‘geen weg is doodlopend als je durft om te keren’. Zo is het ook met diabetes type 2.

Wat is Keer Diabetes2 Om?
Keer Diabetes2 Om (KDO) is een leefstijlprogramma van Stichting Voeding Leeft gericht op medicatieafbouw, verbetering van bloedwaarden en een betere kwaliteit van leven. Het programma zet leefstijl in als medicijn met als resultaat dat 9 van op de 10 deelnemers geheel of gedeeltelijk omkeert. Met omkeren bedoelen we dat de deelnemer minder tot geen diabetesmedicatie meer nodig heeft en/of gezondere bloedwaarden heeft. 30% van de deelnemers gebruikt na 12 maanden helemaal geen diabetesmedicatie meer.

Wat is de sleutel van het programma?
De sleutel is dat deelnemers leren hoe ze zelf regie kunnen nemen, gegeven hun ziekte: diabetes type 2. Regie nemen betekent dat ze keuzes maken die geschikt voor hen zijn, bijvoorbeeld geen witte suiker en wel vers bereide groente, niet overwerken en wel een boswandelingetje maken en geen Netflix, maar wel het boek ‘Diabetes type2? Maak jezelf beter!’ lezen.

Waarom is het lastig voor jou als huisarts om dezelfde resultaten te bereiken?
Dat is vanwege tijd en diversiteit. In het programma zitten 5 fysieke dagen waarin een begeleidingsteam van 4 personen de groep van 20 deelnemers begeleidt. De start is een 2-daagse mét een overnachting. Naast het fysiek samen zijn, is er gedurende het hele programma online verbondenheid via de online omgeving van Keer Diabetes2 Om. Hier delen deelnemers bijvoorbeeld geschikte recepten en helpen ze elkaar door de moeilijke momenten heen. Die momenten zijn menselijk, helemaal bij het veranderen van leefstijlpatronen die al tientallen jaar vast staan. 

Het begeleidingsteam bestaat uit een POH-er, een diëtist, een coach en een programmacoördinator. Zij krijgen ondersteuning op afstand van het hoofd medisch team huisarts Nynke van der Zijl, internist Hanno Pijl en medisch fysioloog Peter Voshol. Als individuele huisarts heb je helaas niet de tijd en aandacht die dit diverse en professionele team 5 dagen met de deelnemer heeft. 

Wat kan je doen als huisarts?
‘Veel,’ zegt huisarts en hoofd medisch team Keer Diabetes2 Om Nynke van der Zijl. ‘De huisarts heeft een hele belangrijke signalerende en motiverende rol als het gaat om het effect van een leefstijlinterventie op de ziekte van de patiënt. Het start bij bewustzijn: er is steeds meer bewijs dat gerichte leefstijlinterventies diabetes type 2 (volledig) in remissie kunnen brengen.’ Remissie betekent het verminderen van ziekte verschijnselen. 

Bekijk bijvoorbeeld eens de factsheet over Keer Diabetes2 Om, doe de nascholing  ‘leefstijl als medicijn’ en bestudeer de ‘Handleiding demedicaliseren bij diabetes mellitus type 2’.

Je hebt geen tijd om patiënten te motiveren voor leefstijlinterventies
Dat is een veel gehoord, begrijpelijk bezwaar. Maar wat is wel mogelijk? Vraag bijvoorbeeld aan je patiënt om het filmpje Keer Diabetes2 Om (kijktijd 3 minuten) te bekijken en om het te bespreken met je diabetesverpleegkundige. Of verwijs door naar de website.

Maar de lange termijn effecten zijn nog niet bekend. Je wacht dat liever nog even af.
Het Louis Bolk Instituut volgt deelnemers 2 jaar voor wetenschappelijk onderzoek en beschrijft haar bevindingen in tussentijdse publicaties. Daaruit weten we dat na 12 maanden 92% van de deelnemers geheel of gedeeltelijk is omgekeerd. Hier komt bij dat we al heel lang weten dat leefstijl effect heeft op je gezondheid. In de ‘Leidraad bij het regelen van het dieet voor suikerziekten,’ uit 1914 die kaderarts Diabetes Jaap Kroon mij toestuurde, staat: ‘Er bestaat een eigenaardige stofwisselingsziekte die het verschijnsel te zien geeft, dat de weefsels de druivensuiker of glucose, die als gevolg van zetmeelhoudend voedsel in het bloed optreedt, niet meer kunnen verwerken’.

Voorbeeld: Luca
Luca had tien jaar lang diabetes type 2. De ziekte had bij hem zenuwschade aangericht en het gevolg was dat hij minder vruchtbaar was. In 2017 keerde hij zijn diabetes type 2 om en in 2018 kregen wij het goede nieuws dat hij en zijn vrouw trotse ouders zijn geworden van een kerngezonde zoon!

Nederlanders keren diabetes type 2 om
In Nederland ervaren nu al ruim 1.500 deelnemers aan Keer Diabetes2 Om dat diabetes type 2 omkeerbaar is. Ze leren keuzes maken die geschikt zijn voor hun individuele gezondheidssituatie, bijvoorbeeld zelf een pompoenlasagne maken, de trap in plaats van de roltrap en een uurtje eerder offline gaan. Het gevolg is medicatieafbouw, het voorkomen van complicaties en bovenal een stijging van de ervaren gezondheid een 6,9 naar een 7,5. Deelnemers waarderen het behandelprogramma met een 8,8.

En nu?
Help jij je patiënten met omkeren door te verwijzen naar Keer Diabetes2 Om? We leveren graag meer informatie voor in de praktijk. 

Caroline van Bemmel – manager Zorgrelaties – schreef deze blog over Keer Diabetes2 Om.